- Waarom een Klimaatplan?
- De acties
- De fases van het Klimaatplan
- De Koolstofbalans: een hulpmiddel om een stand van zaken op te maken
- De participatie
In 2019, ingevolge een burgerinterpellatie van het collectief Rise For Climate, heeft de gemeenteraad van Ukkel unaniem een motie over de klimaatnoodtoestand aangenomen. Om de vastgelegde doelstellingen te behalen, meer bepaald klimaatneutraal zijn tegen 2050, moet de gemeente structurerende maatregelen voorstellen om in een geest van sociale rechtvaardigheid de uitstoot van broeikasgassen met 50 % te kunnen doen dalen tegen 2030 in vergelijking met 2007 (referentiejaar van de laatste Koolstofbalans van de gemeente). In dit opzicht heeft ze zich de doelstelling gegeven om een Klimaatplan in te voeren. Het idee is om tot een dertigtal impactvolle acties te komen die het Klimaatplan van Ukkel (of Klimaatactieprogramma - KAP) vormen.
Waarom een Klimaatplan?
Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) schat de waarschijnlijkheid dat de klimaatveranderingen te wijten zijn aan de activiteiten van de mens op 95 %. Onze activiteiten stoten broeikasgassen uit (koolstofdioxide, methaan, distikstofoxide, gefluoreerde gassen) die het broeikaseffect dat van nature op Aarde werkzaam is verstoren en het klimaat ontregelen. Een van de gevolgen is de stijging van de gemiddelde temperatuur wereldwijd. In België kunnen we de temperatuurstijging als volgt weergeven (het gaat om "opwarmingsstroken", gecreëerd door de Engelse wetenschapper Ed Hawkins):
De acties
De acties van het Klimaatplan van Ukkel strekken ertoe de gevolgen van de klimaatverandering te verzwakken en het grondgebied aan te passen door:
- De uitstoot van broeikasgassen die rechtstreeks door het gemeentebestuur en zijn grondgebied geproduceerd worden te beperken door te handelen rond thema's zoals mobiliteit, energie en gebouwen, infrastructuur (wegen, parkings, ...), enz.
- De uitstoot van broeikasgassen die onrechtstreeks door het gemeentebestuur en zijn grondgebied geproduceerd worden te beperken door te handelen rond thema's zoals verbruik, voeding, voedselproductie, afval, financiën, enz.
- Aanpassingsmaatregelen voor de gevolgen van de klimaatverandering in te voeren zoals de strijd tegen overstromingen, de strijd tegen hitte-eilanden, de bescherming van de biodiversiteit, enz.
De fases van het Klimaatplan
De Koolstofbalans: een hulpmiddel om een stand van zaken op te maken
De eerste fase bestond erin een stand van zaken op te maken en voorspellingen van de toestand in Ukkel te doen. Hiervoor was het noodzakelijk:
- De huidige uitstoot van broeikasgassen geproduceerd door het gemeentebestuur maar ook op het volledige Ukkelse grondgebied te kwantificeren via de opmaak van een Koolstofbalans, die hieronder beschikbaar is.
- Bekijk de video waarin de Koolstofbalans van het grondgebied voorgesteld wordt (voorlopig enkel in het Frans)
- Een diagnose op te maken van de kwetsbaarheden van het gemeentelijk grondgebied. De kwetsbaarste gebieden voor extreme temperaturen en overstromingen tegen 2050 werden geïdentificeerd met behulp van socio-economische indicatoren, die hieronder beschikbaar zijn.
De participatie
Een Burgerparlement voor het Klimaat en workshops met de gemeenteambtenaars
Om het Klimaatactieprogramma (KAP) samen met de burgers vorm te geven, heeft de gemeente het Burgerparlement voor het Klimaat (BPK) opgericht.
Dit BPK werd samengesteld via lottrekking en heeft na verschillende werkvergaderingen 14 acties voorgesteld om deze doelstellingen te bereiken. De gemeenteambtenaars hebben ook een reeks acties voorgesteld.
Het resultaat van dit werk is beschikbaar zodra het bekrachtigd is door het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad en vormt een belangrijk deel van het Klimaatplan.