Voornaamste polluenten verbonden aan het autoverkeer
|
ozon
|
O3
|
Voornaamste niet natuurlijke bron |
|
Stikstofoxiden
|
NOx
|
75 % |
|
Zwarte rook, niet verbrande stof
|
|
Voornaamste bron (dieselmotors) |
|
Vluchtige organische stoffen
|
VOS (benzeen, tolueen, xyleen)
|
60 à 80 % |
|
Koolstofmonoxide
|
CO
|
80 % |
|
Zwaveldioxide
|
SO2
|
20,3 % |
|
Koolstofdioxide
|
CO2
|
32% |
|
Lood
|
Pb
|
Stikstofoxiden
Er zijn verschillende soorten stikstofoxiden (NOx). NO2 is een irriterend gas dat in de dunste vertakkingen van de luchtwegen binnendringt, en zo een bronchiale hyperreactiviteit veroorzaakt bij astmapatiënten en kinderen.
De NOx zijn het resultaat van de reacties tussen stikstof en zuurstof in de lucht bij hoge temperatuur. Deze reactie doet zich voor in de verbrandingsmotors. Het wegverkeer is ook een belangrijke oorzaak van de NOx-uitstoot (3/4 van de totale uitstoot).
In Brussel zijn de schommelingen van het NOx-gehalte, die van jaar tot jaar worden vastgesteld eerder klein (geen globale stijging), maar de dagelijks gemeten concentraties overschrijden regelmatig de richtwaarden die door de Wereld Gezondheidsorganisatie voor de volksgezondheid aanbevolen zijn.
De vluchtige organische stoffen
De vluchtige organische stoffen (VOS) (benzeen, tolueen, xyleen, …) omvatten een aantal substanties waarvan het merendeel afkomstig is van de uitlaatgassen en de verbranding van de brandstoffen uit tanks en uit de carburatoren van de auto's. Volgens schattingen kan 35% van de VOS-uitstoot, die te wijten is aan menselijke activiteiten, worden toegeschreven aan benzinewagens. In de steden kan dit cijfer oplopen tot 60 à 80%.
In Brussel veroorzaakt de vervuiling door benzeen vooral lokale problemen. De gemeten waarden langs zeer drukke straten en benzinestations overschrijden soms concentraties die tegenwoordig worden beschouwd als richtwaarden voor de volksgezondheid (10 µg/m³).
Onder de VOS is benzeen een gif dat het zenuwstelsel, de bloedlichaampjes en de bloedplaatjes kan aantasten, wat een flauwte kan veroorzaken.
Het is ook een kankerverwekkende substantie die zelfs leukemie kan veroorzaken.
Koolstofmonoxide
Bij lichte maar herhaalde dosissen kan de Koolstofmonoxide (CO) hoofdpijn, duizelingen, krachteloosheid of zintuiglijke stoornissen veroorzaken. Bij inademing van grote hoeveelheden gedurende lange tijd kan CO dodelijk zijn of onomkeerbare neuropsychologische nawerkingen met zich meebrengen.
CO wordt geproduceerd door onvolledige verbranding (zuurstofarme lucht, koude motor, slecht afgesnelde carburatoren). Het wegverkeer, en met bepaald voertuigen met een benzinemotor, zijn verantwoordelijk voor meer dan 80 % van de CO-emissies.
In Brussel worden bij traag verkeer in de tunnels zulke hoge concentraties gemeten dat ze gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken.
Ozon
Ozon (03) irriteert ogen en bronchiën (hoest) en tast de werking van de longen aan, vooral bij kinderen en astmapatiënten. Lichamelijke inspanningen verzwaren deze effecten.
Zwaveldioxide
Zwaveldioxide (SO2) is een irriterend gas dat de werking van de longen bij de kinderen kan aantasten en ademhalingsproblemen bij volwassenen kan verergeren (hoest, ademhalingsmoeilijkheden). De astmapatiënten zijn er heel gevoelig aan.
Zwaveldioxide (SO2) is een gas dat vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen (steenkool, petroleum, gas, benzine, stookolie, ... ) en bij sommige industriële processen (staalnijverheid, petroleumraffinaderij, zwavelindustrie). Het is één van de klassieke vervuilers in stedelijke en industriële zones.
Deze vervuiler blijft echter zorgwekkend voor het leefmilieu aangezien het samen met NOx de oorzaak is van zure regen. Het Brusselse wegverkeer (vooral voertuigen met een dieselmotor) is verantwoordelijk voor 20,3% van de SO-emissies op het Brusselse grondgebied.
Vooral bij kinderen kunnen de SO2-deeltjes de laagste luchtwegen irriteren en de gehele ademhalingsfunctie aantasten. Sommigen daarvan hebben mutagene of kankerverwekkende eigenschappen.
